صافی کف پا یکی از شایع ترین عارضه های مرتبط با پاها است. پا دارای قوس هایی در کف خود میباشد مهمترین این قوس ها دو قوس طولی و عرضی پا هستند. وجود قوس کف پا به رشد مناسب استخوان‌ ها، رباط‌ ها، تاندون‌ها و عضلات مچ پا بستگی دارد.

دلیل صافی کف پا در کودکان

بعضی از کودکان از بدو بتولد به صورت مادر زادی دارای قوس کف پایی کمی هستند که در اصطلاح آنرا صافی کف پا می نامند. زمانی که این اختلال در کودک وجود دارد به صورت خودکار، مفاصل بالاتر را نیز درگیر میکند. به طور مثال صافی بیش از حد کف پا در کودکان موجب میشود که کودک از ابتدا به درستی قدم برنداشته و زاویه ی مفاصل زانو و لگن نیز بهم میخورد. البته در هنگام نوزادی، صافی کف پا عارضه ای طبیعی است اما اگر در سنین بالاتر کودک ادامه یافت، غیر طبیعی تلقی میشود.

تعریف کف پای صاف انعطاف پذیر

صافی کف پا، در بسیاری افراد از نوع صافی قابل انعطاف یا است. این افراد وقتی سرپا می ایستند کف پایشان صاف است ولی وقتی روی پنجه پا می ایستند یا وقتی که پایشان را از زمین بلند می کنند قوس کف پا تشکیل میشود. در واقع بسیاری، این وضعیت را اصلا بیماری ندانسته و ذکر میکنند همانطور که شکل صورت انسان ها با یکدیگر متفاوت است ممکن است شکل کف پایشان هم با هم متفاوت باشد.

علائم صافی کف پا

در بیشتر مواقع ممکن است از هیچ علائمی را برای بیمار به همراه نداشته باشد. علائم این مشکل می تواند شامل درد در ناحیه داخلی پا، پاشنه، یا قوزک و نیز ناحیه خارج پا و زیر قوزک باشد. صاف شدن کف پا می تواند به چرخش پا و قوزک منجر شده و خم شدن پاشنه به جلو را به همراه داشته باشد. علاوه بر این، کف پای صاف می تواند باعث ایجاد درد در کف پا و درد  در نواحی ساق پا (درد قدامی ساق پا)، زانو، ران، و پایین کمر شود.

• وجود درد در مچ، قوزک یا ساق پا
• دردناک شدن یا احساس خستگی در مچ یا ساق پاها بعد از ایستادن یا راه رفتن به مدت طولانی
• دردی که پس از ورزش کردن یا انجام سایر فعالیت‌های جسمانی بروز می‌کند.
• ایجاد تورم در قسمت داخل مچ پا
• خمیدگی کفش یا پاشنه کفش به سمت داخل

تشخیص کف پای صاف کودکان

اکثر پزشکان و فیزیوتراپیست های مجرب ، صافی کف پا را تنها با مشاهده ایستادن و راه رفتن بیمار و معاینه کف پا تشخیص میدهند. پزشک سابقه پزشکی بیمار را بررسی میکند و پای او را از روبه رو و پشت سر نگاه میکند و احتمالا از بیمار میخواهد تا روی نوک انگشتان بایستد تا شکل و عملکرد هر پا را در این حالت ارزیابی کند. همچنین در بعضی موارد دستور انجام پرتونگاری (اشعه ایکس)، سی.تی. اسکن (مقطع نگاری رایانه ای یا ام.آر.آی. (تصویربردای روزنانس مغناطیسی) میدهد.

درمان کف پای صاف در کودکان

صافی کف پا از نوع انعطاف پذیر معمولا نیاز به درمان خاصی ندارد و اقدامات جراحی بندرت برای درمان این نوع صافی کف پا انجام می گیرد.

استفاده از کفی و کفش طبی یکی از روش های کمک کننده در تسکین علائم صافی کف پا و جلوگیری از بروز درد و ناراحتی کف پا حین راه رفتن است. فیزیوتراپی ، ورزش و حرکات اصلاحی نیز در برخی موارد می توانند بتدریج به ایجاد قوس در کف پا کمک کنند.

درمان جراحی برای درمان کف پای صاف در کودکان در صورتی که استفاده از کفی و کفش طبی و حرکات اصلاحی نتوانند تغییری رد شرایط کف پا ایجاد کنند توسط بهترین جراح ارتوپدی کودکان انجام می گیرد.

استفاده از یک عدد پیچ سیلندری ‌شکل در ناحیه مفصل ساب تالار که به‌صورت جراحی کم‌تهاجمی انجام گرفته و به اصلاح قوس کف پا کمک می کند و جراحی به روش استئوتومی استخوان پاشنه و گرافت استخوانی از جمله روش های جراحی در درمان صافی کف پا در کودکان هستند.