پارگی روتاتور کاف

در این مطلب به برسی پارگی روتاتور کاف، یکی از شایع ترین دلایل درد شانه، مشکلات تاندون ها و عضلات روتاتور کاف شانه، همچنین روش های درمانی این عارضه، تشخیص، علل و روش های غیر جراحی درمان پارگی روتاتور کاف پرداخته ایم.

پارگی روتاتور کاف یکی از آسیب های شایع مفصل شانه بخصوص در افراد ورزشکار است که موجب بروز درد و ناراحتی در مفصل شانه و اختلال در عملکرد آن می شود.

آناتومی شانه و عضلات روتاتور کاف

در قسمت شانه، چهارعضله و تاندون های مربوطه به نام روتاتور کاف Rotator cuff یا کلاهک چرخاننده وجود دارند.

به نام های سوپرااسپیناتوس Supraspinatus
اینفرااسپیناتوس Infraspinatus
ساب اسکاپولاریس Subscapularis
ترس مینور Teres minor

این عضلات از یک طرف به استخوان کتف ( اسکاپولا) متصل شده و از طرف دیگر به توسط تاندون مشترکشان به کمی پایینتر از سر استخوان بازو و در واقع به بالای این استخوان متصل می شوند. با انقباض این عضلات سر استخوان بازو در محل خود ( حفره گلنوئید) پایدار می شود.

انقباض این عضلات موجب می شود سر استخوان بازو در حفره گلنوئید فشرده شده و مفصل شانه محکم و پایدار شود. این عضلات همچنین کمک می کنند تا بازو به بالا برود یا بچرخد.

تاندون عضله سوپرااسپیناتوس در بالای مفصل شانه، تاندون عضله اینفرااسپیناتوس در پشت آن و تاندون عضله ساب اسکاپولاریس در جلوی مفصل شانه قرار دارد. مهم ترین این تاندون ها که در آسیب های روتاتور کاف آسیب میبیند تاندون عضله سوپرااسپیناتوس است.

علت پارگی روتاتور کاف

پارگی روتاتور کافگاها با ضربه ای به صورت ناگهانی میتواند به وجود بیاید که بدنبال آن بیمار بمدت چند ماه دچار درد شانه میکند. با این حال معمولا پارگی روتاتور کاف بدنبال ضربات با شدت کم ولی با تداوم که در مدت چند سال به شانه وارد میشود ایجاد میشود. علت اصلی این ضربات مکرر، بد کار کردنبا شانه، ورزش های درگیر کننده شانه و رعات نکردن اصول درست کار با اندام فوقانی است.

بیماری های مرتبط با اندام فوقانی

پارگی‌ و یا کشیدگی‌ روتاتور کاف، ناشی از استفاده بیش‌ از حد یا آسیب‌دیدگی حاد هستند. گاهی اوقات تاندون‌ هایی که عضلات را به استخوان‌ها متصل می‌کنند، به‌طور کامل یا جزئی دچار کشیدگی یا پارگی می‌شوند. همین اتفاق می‌تواند برای عضلات روتاتور کاف نیز بیفتد.میتوان بیس بال که توپ انداز به صورت مکرر توپ را پرتاب میکند را مثال زد که درگیری در این بیماری را تشدید میکند.

در بسیاری فعالیت های بدنی که در آنها دست به بالای سر میرود فشارهای زیادی به ناحیه شانه و روتاتور کاف وارد میشود و همین عامل میتواند در دراز مدت موجب پارگی آن شود.

ورزش هایی مانند بیس بال، تنیس، وزنه برداری و پارو زدن از این دسته فعالیت ها هستند. این بیماری در سن بالای ۴۰ سال بیشتر است. در این سنین تاندون روتاتور کاف ضعیف شده و با فشارهای کمتری آسیب میبیند.

چه عواملی باعث پارگی روتاتور کاف می شود؟

افزایش سن: با افزایش سن و بخصوص با انجام مکرر فعالیت های بدنی خاص، خونرسانی به تاندون کم شده و همین امر موجب ضعیف شدن تاندون گردیده و موجب میشود تاندون راحت تر پاره شود. با افزایش سن و کاهش خونرسانی به تاندون توانایی آن در ترمیم هم کم میشود.

فشار متداوم: گاهی اوقات استخوان های اضافی که در سطح زیرین زائده آکرومیون بوجود میاید موجب فشار مداوم به تاندون شده و زمینه را برای آسیب به آن فراهم میکند.

پارگی روتاتور کاف اگر درمان نشود به مرور زمان گسترش یافته و بیشتر میشود. گرچه ممکن است این گسترش در ظاهر بدون درد و علامت باشد.

علائم پارگی روتاتور کاف

اصلی ترین علائمپارگی روتاتور کاف وجود درد در مفصل شانه و اطراف آن و بروز درد در هنگام حرکت دادن شانه میباشد. در صورت وارد شدن ضربه شدید به شانه درد به صورت ناگهانی پدیدار میشود. هنگام استفاده از بازو برای انجام فعالیت‌هایی در بالاتر از سطح شانه، درد بدتر می‌شود. موارد دیگر شامل :

هنگام حرکت دست درد شانه تشدید میشود
حساسیت به لمس و فشار
دامنه حرکتی شانه کاهش میابد
عملکرد طبیعی شانه مختل میشود
خشکی و سفتی شانه
عدم توانایی در بالا بردن دست به بالای شانه
صدا دادن شانه هنگام حرکت
ضعف عضلات بازو و دست

تشخیص پارگی روتاتور کاف در ناحیه شانه

معمولاً تشخیص پارگی یا تندینیت روتاتور کاف بر اساس علائم شخص و یک معاینه فیزیکی انجام می‌شود. همچنین، از آنجا که این نوع آسیب‌دیدگی‌ها به ندرت با التهاب تاندون شانه همراه می‌شوند، خصوصاً اگر بیش از 36 ساعت از حادثه گذشته باشد، اکثر متخصصان ترجیح می‌دهند به جای عبارت تندینیت از عبارات تندینوپاتی یا تندینوز استفاده می‌کنند.

بعد از اینکه پزشک معالج در مورد علائم بیماری از بیمار اطلاعاتی را کسب کرد شانه را معاینه میکند. روش های تصویربرداری مثل ام آر آی میتواند به تشخی کمک کند.

درمان پارگی روتاتور کاف

درمان این آسیب با توجه به شدت پارگی و همچنین میزان فعالیت فرد آسیب دیده با روش های مختلفی انجام می گیرد.

در موراد پارگی جزیی و در افرادی که فعالیت کمی دارند ، روش های غیرجراحی همچون استراحت و تمرینات ورزشی می توانند به بهبودی این آسیب کمک کنند ، اما در مواردی که پارگی بطور کامل رخ داده باشد انجام جراحی ضروری بنظر می رسد ، پس از جراحی نیز فیزیوتراپی برای تسریع روند بهبودی و کاهش عوارض ناشی از آسیب دیدگی ضروری است.

بیمار تا زمان بهبودی کامل باید از میزان فعالیت اندام های فوقانی بخصوص فعالیت هایی که نیازمند بالا بردن دست به بالای سر هستند اجتناب کند تا فشار کمتری به بافت های آسیب دیده شانه وارد شود.

درمان های غیر جراحی پارگی روتاتور کاف

در موارد زیادیاز پارگی روتاتور کاف، درمان های غیر جراحی میتواند علائم بیماری را بهبود دهد. درمان های غیر جراحی گرچه در بعضی موارد میتواند درد و دامنه حرکتی شانه را بهبود دهد ولی تاثیری روی ضعف عضلانی ناشی از بیماری ندارد، وسعت پارگی ممکن است به مرور زمان بیشتر شود و لازم است بیمار سطح فعالیت های بدنی خود را کاهش دهد.

فیزیوتراپی پارگی روتاتور کاف (عضلات گرداننده شانه)

این بدان معناست که فیزیوتراپی و رعایت برنامه ورزشی که متخصص فیزیوتراپی و توانبخشی به شما می دهد در تسکین برخی علائم مؤثر خواهند بود. در ابتدا احتمالاً به دلیل درد بسیار شدید حتی اگر بازوی شما پشتیبانی شود نمی توانید هیچ تمرینی انجام دهید. متخصص فیزیوتراپی برای مقابله با این مشکل و برای کاهش درد و حمایت از تاندون های پاره شده از نوار استفاده خواهد کرد.

استراحت در پارگی روتاتور کاف

استراحت کردن التهاب ناشی از ضربه ایی که به شانه وارد شده است را کاهش میدهد . البته باید دقت داشته باشید که شانه بی‌حرکت نشود، زیرا امکان بروز خشکی شانه وجود دارد. به علاوه، با انجام برخی حرکات ورزشی ساده شخص می‌تواند شانه را طوری حرکت دهد که باعث کشیده شدن روتاتور کاف نشود؛ این حرکات به تسکین التهاب نیز کمک می‌کنند.

اصلاح فعالیت‌ها در پارگی روتاتور کاف

نحوه بالا بردن بازو، حمل اجسام و خوابیدن در هنگام شب، همگی می‌توانند باعث وارد آمدن فشار به روتاتور کاف شوند. یادگیری نحوه صحیح استفاده از شانه باعث می‌شود فشار کمتری به عضلات روتاتور کاف وارد شود. روتاتور کاف تنها شامل چهار مورد از چندین عضله موجود در اطراف مفصل شانه است. بیماران می‌توانند با کمک یک فیزیوتراپ یاد بگیرند که چگونه از سایر عضلات شانه استفاده کرده و کمتر به عضلات روتاتور کاف متکی باشند.

داروهای ضدالتهاب

داورهای ضدالتهاب به کنترل علائم پارگی روتاتور کاف کمک می‌کنند. می‌توان به مدت کوتاهی به طور مرتب از داروهای ضدالتهاب استفاده کرد، بعد از آن هم می‌توان در مواقعی که علائم پارگی روتاتور کاف شدت می‌گیرند از آن‌ها استفاده کرد. این داروها تنها باید با نظر پزشک مصرف شوند. در بیشتر موارد، داروهای ضدالتهاب به خوبی علائم پارگی روتاتور کاف را تسکین می‌دهند.

تزریق کورتیزون

به منظور کاهش التهاب مورد استفاده قرار میگیرد. تزریق کورتیزون به شدت در کاهش التهاب حاد ناشی از پارگی روتاتور کاف و کشیدگی تاندون شانه مؤثر بوده و شرایط را برای شروع درمان فراهم می‌کند.بهتر است در دوره این تزریق ورزش درمانی و درمان های توان بخشی شانه نیز باشد . در همان حال که کورتیزون به کاهش التهاب شانه کمک می‌کند، حرکات ورزشی درمانی نیز به جلوگیری از بروز مجدد علائم پارگی روتاتور کاف کمک می‌کنند.

اوزون درمانی پارگی روتاتور کاف

از مخلوط اکسیژن- اوزون درمانی برای درمان بیماران مبتلا به تندینوپاتی التهابی روتاتور کاف و تندینیت عضله سوپرااسپیناتوس ناشی از ضربه استفاده می‌شود. در صورت امکان اکسیژن-اوزون درمانی می‌بایست با یک دوره توانبخشی با تمرینات طراحی و تجویز شده برای بیمار همراه شود.

جراحی پارگی روتاتور کاف

در مواردی که علائم بیماری به مدت طولانی وجود دارد و و میزان پارگی بیشتر از حد میباشد ممکن است درمان غیر جراحی نتایج کاملی نداشته باشد. در این موارد پزشک معمولا تصمیم به درمان جراحی میگیرد. درمان جراحی معمولا در ۹۰-۸۰ موارد نتیجه مطلوب دارد.

معمولا در این موارد پزشک تصمیم به درمان جراحی میگیرد :