پارگی روتاتور کاف : ROTTAROR CUFF گروهی از عضلات و تاندون‌هاست که اطراف مفصل شانه قرارگرفته‌اند. سر استخوان بازو را در داخل حفره‌ی مفصل شانه نگه‌داشته‌اند. آسیب به این عضلات و تاندون‌ها درد گنگ و عمیقی را در مفصل شانه ایجاد می‌کند و اگر فرد روی مفصل درگیر بخوابد این درد شدیدتر میشود.
احتمال وقوع این آسیب در افرادی که مکرراً دست خود را به بالای سر می‌برند بیشتر از سایر افراد است. مشاغل مانند نقاشان ساختمانی، قالیباف‌ها، ورزشکارانی مانند تنیس‌بازها و بیس‌بال در معرض خطر هستند. پدیده‌ی سالمندی احتمال آسیب را بیشتر خواهد کرد
آناتومی شانه
در ناحیه شانه دسته ای از چهارعضله و تاندون های مربوطه ( به نام های سوپرااسپیناتوس Supraspinatus، اینفرااسپیناتوس Infraspinatus، ساب اسکاپولاریس Subscapularis و ترس مینور Teres minor ) به نام روتاتور کاف Rotator cuff یا کلاهک چرخاننده وجود دارند.
این عضلات از یک طرف به استخوان کتف ( اسکاپولا) متصل شده و از طرف دیگر به توسط تاندون مشترکشان به کمی پایینتر از سر استخوان بازو و در واقع به بالای این استخوان متصل می شوند.
این عضلات مانند یک چادر یا یک سرپوش دورتا دور سر استخوان بازو را احاطه می کنند و عمقی ترین عضلات شانه هستند
با انقباض این عضلات سر استخوان بازو در محل خود ( حفره گلنوئید) پایدار می شود. ( یادآوری می شود که مفصل شانه از دو استخوان تشکیل شده است که با یکدیگر مفصل می شوند.
سر استخوان بازو از یک طرف و حفره گلنوئید از طرف دیگر). به بیان دیگر انقباض این عضلات موجب می شود سر استخوان بازو در حفره گلنوئید فشرده شده و مفصل شانه محکم و پایدار شود. این عضلات همچنین کمک می کنند تا بازو به بالا برود یا بچرخد.
تاندون عضله سوپرااسپیناتوس در بالای مفصل شانه، تاندون عضله اینفرااسپیناتوس در پشت آن و تاندون عضله ساب اسکاپولاریس در جلوی مفصل شانه قرار دارد. مهم ترین این تاندون ها که در آسیب های روتاتور کاف آسیب میبیند تاندون عضله سوپرااسپیناتوس است.
علت پارگی روتاتور کاف
پارگی روتاتور کاف ممکن است بدنبال یک ضربه ناگهانی به ناحیه شانه بوجود آید که بدنبال آن بیمار بمدت چند ماه دچار درد شانه میشود. با اینحال اکثر پارگی ها بدنبال ضربات خفیف ولی مکرری که در مدت چند سال به شانه وارد میگردد ایجاد میشود. علت اصلی این ضربات مکرر، بد کار کردن با شانه و رعات نکردن اصول درست کار با اندام فوقانی است.
در بسیاری فعالیت های بدنی که در آنها دست به بالای سر میرود فشارهای زیادی به ناحیه شانه و روتاتور کاف وارد میشود و همین عامل میتواند در دراز مدت موجب پارگی آن شود.
ورزش هایی مانند بیس بال، تنیس، وزنه برداری و پارو زدن از این دسته فعالیت ها هستند. این بیماری در سن بالای ۴۰ سال بیشتر است. در این سنین تاندون روتاتور کاف ضعیف شده و با فشارهای کمتری آسیب میبیند.
علائم ابتلا به روتاتور کاف شانه
غالب افراد درد مربوط به آسیب ROTTATOR CUFF را این‌گونه توصیف می‌کنند:
- دردی گنگ که در عمق شانه حس میشود.
- بر هم زننده‌ی خواب، به‌خصوص اگر روی شانه‌ی مبتلا خوابیده باشید.
- درد ناتوان‌کننده‌ای که فرد نمی‌تواند موهایش را شانه کند و یا دستش را از پشت به وسط دو کتف برساند.
- درد همراه با احساس کرختی در دست سمت مبتلاست.
- درد شانه که هنگام حرکت دادن ان تشدید می شود.
- حساسیت به لمس و فشار
- کاهش دامنه حرکتی شانه
- اختلال در عملکرد طبیعی شانه
- خشکی و سفتی شانه
- عدم توانایی در بالا بردن دست به بالای شانه
- صدا دادن شانه هنگام حرکت
- ضعف عضلات بازو و دست
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
برای یک تشخیص افتراقی در مورد دردهای شانه همواره مراجعه به پزشک توصیه میشود. احساس کرختی اگر در دست قطع نشود باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد.
عوامل خطرزای روتاتور کاف شانه
- سن: با بالا رفتن سن احتمال ایجاد این بیماری بیشتر میشود. این آسیب در افراد بالای 40 سال شایع‌تر است.
- ورزش‌هایی خاص: ورزش‌هایی که در آن حرکات چرخشی دست زیاد دیده میشود؛ مانند بسکتبال، تنیس بال. پرتاب نیزه و…
- مشاغل خدماتی: مانند نقاشی ساختمانی و یا قالیبافی
- سابقه‌ی خانوادگی: ژنتیک در بروز این بیماری دخیل است.
عوارض ابتلا به روتاتور کاف شانه
اگر از انجام درمان غفلت شود در طول زمان توانایی حرکت دست از بین رفته و احساس ناتوانی و ضعف در آن باقی می‌ماند. علی‌رغم نیاز به استراحت دست در طی درمان، بی‌حرکتی طولانی میتواند شانه‌ی منجمد را به دنبال داشته باشد؛ بنابراین انتخاب درمان به‌موقع. صحیح توسط پزشک برای شما و محدود کردن حرکت مفصل شانه در مدت‌زمان مشخص از بروز این عوارض جلوگیری خواهد کرد.
پیشگیری از ابتلا به روتاتور کاف شانه
اگر جز جمعیت‌های در معرض خطر این آسیب هستید، انجام حرکات کششی شانه و تمرینات استحکامی برای شانه به‌طور روزانه و مرتب توصیه میگردد.
درمان پارگی عضلات روتاتور کاف
اگر شما پارگی روتاتورکاف داشته باشید و علی رغم افزایش درد از شانه خود استفاده کنید، ممکن است آسیب بیشتری به خود بزنید.
درد مزمن شانه و بازو، دلیل خوبی برای مراجعه به پزشک است.
درمان زودرس می تواند از تشدید علایم جلوگیری کند و به شما کمک می کند زودتر به فعالیت های روتین خود برگردید.
هدف از درمان، کاهش درد و حفظ عملکرد است. درمان های مختلفی برای پارگی روتاتورکاف وجود دارد که با توجه به شرایط هر بیمار انتخاب می شود.
در انتخاب درمان، سن بیمار، میزان فعالیت، سلامت عمومی و نوع پارگی در نظر گرفته می شود.
شواهدی وجود ندارد که نشان دهد جراحی زودرس نتایج بهتر از جراحی تاخیری دارد.
بنابراین اکثر پزشکان در ابندا درمان های غیرجراحی مثل فیزیوتراپی و سایر درمان های غیرجراحی توصیه می کنند.
درمان های غیرجراحی
در حدود 80% بیماران، درمان غیرجراحی درد را کاهش داده و عملکرد را بهبود می بخشد.
درمان های غیرجراحی پارگی عضلات روتاتور کاف :
- استراحت: استراحت و محدودیت فعالیت های بالای سر توسط پزشک ممکن است توصیه شود.
ممکن است برای حمایت شانه، اسلینگ (شانه بند) تجویز شود. - تعدیل فعالیت: پرهیز از کارهایی که درد را تشدید کند.
- داروهای ضدالتهابی: داروهایی مثل بروفن و ناپروکسن درد و تورم را کاهش می دهد.
- ورزش های قدرتی و فیزیوتراپی: ورزشهای اختصاصی حرکت و قدرت شانه را حفظ می کنند.
برنامه ورزشی شما شامل کشش برای بهبود محدوده حرکتی و انعطاف پذیری است.
تقویت عضلاتی که شانه را حمایت می کنند درد را کاهش داده و از آسیب های بیشتر جلوگیری می کند. - تزریق استروئید: اگر موارد قبلی منجر به کاهش درد نشد، تزریق موضعی بیحسی به همراه کورتون ممکن است کمک کننده باشد.
کورتون داروی ضد التهابی بسیار موثری است اگرچه ممکن است برای همه بیماران موثر نباشد.
ورزش های اصلاحی شانه در کلینیک اذرگان
